VUUK BANGIN NGO

May 31
Kigin ni

VUUK BANGIN NGO

SIMDING:
Isaiah 1:1-4, 12-18

Na mawhnate... vuuk bangin hong ngosak ding hi. __ Isaiah 1:18

KUMTAWN LAI SIANGTHO:
2 Khang Tangthu 13-14
Johan 12:1-26

Ka tapa tawh innlam zuanin mawtaw tawh ka ciah laitak vuuk nak kiat mahmah hi. Vantung panin pat tawh a kibang akaang agial zaizaite tatsat lo-in hong kiasuk ziahziah hi. Meisanna mun ka tun uh ciangin ka khawl uha ka mawtaw sung panin, bang teng piang hiam ci-in ka tapa tawh ka en uh hi. Leivomna mun khempeuh a kaang in hong vukcip ta hi. Vuukte in ka gal aa kimu innte zong zem zihziah a, ka mawtaw kiim tengah zong hong kivung neunau hi. Ka muhna aa om singkungte khempeuh zong vuuk kaang bekbek in tuamcip hi.

    Tua vuukte in kha lam thuman khat hong phawksak a: vuukte in ka muhna khempeuh a vuk mah bangin Pasian’ hehpihna in zong i mawhnate hong vukcip sak hi.  Hehpihna in mawhnate selcip bek hilo-in maisiangsak hi. Kamsangpa Isaiah tungtawnin Pasian in Israel mite tungah, “Tu-in hong pai unla, thu kikumkhawm ni. Na mawhnate uh puansan a bat hangin, vuk bangin hong ngo ding hi” (Isa. 1:18). Pasian in tua kammal a gen laitakin, Israel mite mawhna a kawk ban hun laitak hi sawnsawn hi.  Amaute’ mawhna a gen ciangin “a meimate le liammate pen bangmah tawh kituamlo-in, zong kisawp lo-a, sathau beek zong kinuhlo hi” (tg. 6) ci hi.

    Amau’ mawhna siat zah khatin, Pasian in a hehpihna tawh huai nuamzel hi. Eite zong tua bangmah i hi a, Amah in hong sam tawntung hi. Mawhna in i nuntakna hong melsia saka, i mawhna pan i kisikkik ciangin, Pasian’ hehpihna lian tawh i mawhnate hong kimaisak (Efesa 1:7). – Jennifer Benson Schuldt

Topa, ka mawh lam uh thei-in,
Tuate nang tungah kong ap zawh nading tha hong guan in;
Mawhmaisakna nang nong pia nuam
Tua mawhna pan nong suakta sak nuam hi. – D. DeHaan

Mawhna vangik pen Khris’ sisan bek in
kilekkim sak zo bek ding hi.

JORDYN’ NUNTAKZIA

May 30
Ninga

JORDYN’ NUNTAKZIA

SIMDING:
Filippi 4:10-13

Kei hong thahatsak Khris hangin hihte khempeuh ka hih thei hi.
__Filippi 4:13

KUMTAWN LAI SIANGTHO:
2 Khang Tangthu 10-12
Johan 11:30-57

Jordyn Casto pen mittawsa-in suak hi. Ahi zongin tua a mit tawtna in a nuntakna lungkia sak tuanlo hi. “Can You See How I See?” cih limlahna sungah ama’ nuntakzia kigen hi. Sangkahna ah zong laipil laisiam khat hi-in, cycle tuan, vuuk tung lampai cih khawng nuamsa mahmah bilbel hi.

    Ama’ nuntakzia a genkik ciangin Jordyn in: “Ka mittawtna a kipaikhia ding hileh, phal ke’ng. Pasian in ei’ hihna bangbang khiatna nei-a hong bawl ahih lam tel mahmah ing... Ka mit atawtna zong pen bang sem ding ka hiam, cih ka telna hizaw hi” ci hi. Tun ahih leh, amah pen university sangnaupang khat hita a, computer pilna lam asin laitak hi. Ama’ tup pen mittaw-te ading computer software khat bawl theih ding, cih ahi hi.

    Tua bang nuntakzia a neih theih nadingin Jordyn in bangci bangin phutzawhna nei hiam? Khris’ nungzui ahih manin Pasian in ama’ nuntakna kemcing hi, cih tel sinsen hi. Tua in midangte’ ngaihsut batloh lungtang a neihna ahang ahi hi. Jordyn’ nuntakna pen Fillipi laikhak sunga Paul’ gelh tawh kibang ka sa hi “Kei hong thahatsak Khris hangin na khempeuh ka hih thei hi” (4:13).

    I thahatna le thanemna bangzahzah-in a kiciangtan tazong, Pasian hong huhna khut in leitung ah na khat teeiteei ahih zo dingin hong bawl khin ahi hi. Ama’ tha-hatna ah kinga inla, upna tawh kalsuan in. – Dennis Fisher

“Nang kong thakhauh sak ding” mangngilh ke’n,
Na Pa in nang tungah thu hong vaikhak khinzo’
Aman hong ci, na hi teeiteei ding,
Ama’ hong thuciam kikheel ngeilo hi! – Anon

Pasian hong sapna kammal pen hong panpihna kammal tawh hong paikhawm tawntung hi.

KUA NASEM DING?

May 29
Nili

KUA NASEM DING?

SIMDING:
Matthai 4:18-22

Jesuh in amaute kiangah, “Ka nung hong zui un, mi mante kong suaksak ding hi.” _Matt. 4:19

KUMTAWN LAI SIANGTHO:
2 Khang Tangthu 7-9
Johan 11:1-29

The Hobbit cih film sungah mineute in a suangmanpha uh a guksak Smaug a kici ganhing tungah phula-in va lakkik sawm uh hi. A makai nihna Balin a kicipa pen Thorin in man-in thu a sit tak ciang: “Kei’n ka zuih ding mi khat bek nei ing. Kei’n Kumpipa ka cih ding khat bek nei  ing” ci-in lungmuang takin dawng hi. Asawlkhia makaite tungah lungmuanna aneihna in a cihtakna pulaak hi.

    Jesuh leitung ah hong pailai-in a kipatciil lamin, Satan’ khut sung atungsa mite va honkhia kik ding nasep kua ut, ci-in a kiimaa omte kiangah zawn theizel hi. Amaute a sap ciangin zong “Ka nung hong zui in” (Matt. 4:19) ci-in sam hi. Amau’ ngaihsutna ah Jesuh’ nungzuih ding cih ciangin mawhna sunga om mite a man ding, a kaikhia ding cih bek a lungsim sungah vom uh hi. Tua pen dik mah hi. Ahi zongin Jesuh in baihlo, ci hi. Singlamteh pua-in ka nung hong zui un (Matt. 16:24; Mark 8:34; Luka 9:23) na ci sawnsawn hi.

    Khris’ in manpha asakte a zongkik dingin i kipat ciang, lauthawngna le lungsim khensat lahna hun hong tun ciang bangci bangin i mainawt ding hiam? Hong makaihpa mitsuan tinten ding hi hang. Amah pen i zuih ding, kumpipa i cih ding Amah lo adang omlo hi! – Joe Stowell

Topa, hong kilauthawng sak ciangin
na thu gen ding ka kihta sim giugiau uh hi.
Tuate a honkhia dingin hong sawl na hihna hong phawksak kik in. 

Midangte’ nuntakna a hu dingin
kote hong sam na hihna ka telsiam uh hi.

Na kiim na paam aa na lawmte mai nangawn-ah,
na makaipipa bekmah zui tawntung in.

DONGTUAHNA

May 28
Nilai

DONGTUAHNA

SIMDING:
Micah 7:8-9, 18-20

Amah in kei khuavak hong taan dinga; Ama’ thumanna ka mu veve ding hi.
__Micah 7:9

KUMTAWN LAI SIANGTHO:
2 Khang Tangthu 4-6
Johan 10:24-42

Leitung sumbawlna nasia takin a kiatzawh kum tampi khit ciangin, sumlei sumzuakna ah mipite in hong lunglut kik theih nading kihanciam mahmah hi. 1952 kumin Harry Markowitz kicipa in mipi tungah, “Na neihsa uh khen tampi-in khen unla, company le nasepna tuamtuamte ah khol un” ci-in ngaihsutna pia hi. Tua hun sawngin leitung sumbawlna gentheih omlo ahih manin teel theih atam theithei dingin mipi tungah a hanthawn ahi hi. 1990 kum ciang Markowitz le midang nih in tua bang ngaihsutna hangin Sumbawlna Pilna lamsang Nobel pahtawina hong ngah uh hi. 


    Amaute bangin, Jesuh’ nung a zui eite zong lauhuaina khat peuh i tuahkhak ciangin bang hih ding cih ngaihsun theilo-in i om hun om theizel hi. Tua lauhuaina pan hong honkhia thei ding ngaihsutna koi pan hong piang ding hiam ci-in zong i lam-en thapai theizel hi. 


    Jesuh in eite ading hong sepsak sate a mangngilh kha peuh i hi kha diam? Amah in i maizumna hong seelsak a, Pasian tawh nisim i kiholim khop theih nadingin eite hong suakta sak hi. Amah in a nuntakna hong pia a, sihna pan thokik hi. I puuk ciangin zong amah tawh i thoto kik thei hi. Bang hang hiam cihleh, “Amah hehpihna tawh kizeem khin hi” (Micah 7:8, 18). 


    Jesuh i muh ciang bekin, tawntung nuntakna hong kipan thei pan hi. Ei tawh hong omkhawm-in, i kalsuanna zong hong suanpih hi. Eite ama’ mi hi dingin hong bawla, eite’ lunggulhna zong hong theihpih hi. – Randy Kilgore 


    Pa aw, ka gamtatnate ahih leh nang deihna hilo ding hi. Ahi zongin Na Tapa Jesuh hangin na khempeuh na sep khit manin ka lungdam mahmah hi. Tunglam en thei-in, nang tawh a tonkhawm thei dingin hong huh in.

Na puuk laitak nangawn-in khuadak to lecin, nang hong phongto ding Topa na mu ding hi.

MANGNGILH THEIHNA THUPHA

May 27
Ninih

MANGNGILH THEIHNA THUPHA

SIMDING:
Johan 10:1-10

Keimah in kongpi ka hi hi. Kei tawn-in hong lut mi peuhmah khamuang ding hi.
__Johan 10:9

KUMTAWN LAI SIANGTHO:
2 Khang Tangthu 1-3
Johan 10:1-23

Ka zumkhan pen ka inn nuai khan hi napi, ka kisap teng ka koihna leuleu pen atung khan ah omzaw hi.  Ka buai mahmah hun ciangin inn nuai pan van khat la ding ka kahtoh kimlai, ka va tun taktak ciang ka lak ding ka mangngilh pahpah hi. Gabriel Radvansky in tua bang lungbuaina pen na kantel hi. Ama’ genna ah hih dan pen “thupiang khat ii mun le tual” tawh kisai hi, ci hi.

    Tua pen a kitel nadingin kongkhak tawh genteh-a – i thu ciaptehna pen a khenkhen-in kikoih thei-a kikhaknelh thei lai hi, ci-in gen hi. A zenzen-in mun dang khat a tung hi-in i lunggimna khat peuh a ciamtehteh lai hileng, lungkham huai mahmah ding hi. Tua ahih manin i mangngilh theih pen thupha khat hi. Ka lupna khan sung ah tawlnga dingin ka kithawi ciang, sun tawntung ka gim ka tawlna khempeuh a mangngilh thei ka hihna pen ka thupha sanna khat hizaw hi.

    Jesuh in amah le amah “Kongpi ka hi hi” (John 10:7,9) ci-in hong kipulaak ciang, tua thu gentehna ka pakta mahmah hi. Tuute huang sung hong lut tak ciangin, amaute pen gutate le a susia thei tuamtuam pan suahtakna munbit a tung uh ahi hi. Thu-um mite adingin Tuucingpa pen eite le i galte kikal-a hong kikham kongpi ahi hi. Tua tuu huang sung i lut tak ciangin, eite in lauhuaina le kihtakna khempeuh i mangngilh thei hi. A siangtho mangngilhna ah i lungdam dinga, Tuucingpa’ anglum ah tawldam takin i tawlnga thei ding hi. – Julie Ackerman Link

Lungdam, Topa,
ka nuntakna uh-ah lungkham haksatna ka tuak uh ciang,
Nangmah in lungnop tawldamna nong pia hi.
Nangma’ kepna sungah nuamtakin hong tawldam sak ta in.

Khris pen lauhuaina a hawlkhia ding le eite hong lutsak ding kongkhak ahi hi.

HEHNEPNA

May 26
Nipi Khuavak

HEHNEPNA

SIMDING:
2 Korin 1:3-11

I Topa Jesuh’ it pa le eite tungah hehpihna lian tawh hong kem den Topa’ min phatin om tahen.__2 Korin 1:3

KUMTAWN LAI SIANGTHO:
1 Khang Tangthu 28-29
Johan 9:24-41

Jay Mulvaney le Paul De Angelis-te’ gelh Dear Mrs. Kennedy akici laibu sungah, US kumpi John Kennedy asihna hangin leitung mun khempeuh pan meigong Jacqueline tungah lai kikhak teng kaikhawm-in awnkhat bang pha hi. Pawlkhatte pen gam makai, mi minthang, le a lawm it taktakte kiang pan hi. Pawl khatte leuleu mi nautangte hi lel uha, “Madame Kennedy, Washing” aci tawh “Mrs. President, America” aci tawh khak ngeingai uh hi. A pasal’ sihna hangin hehpih lua tek uh ahih manin hehnepna lai akhak uh ahi hi.
  

  Mite in haksatna a tuah uh ciang huh ding i lam-en theizel a, Paul in a zat theihzel Pasian’ ngeina tawh gen ding hileng “Eite’ Topa Jesuh Khris’ Pa ahi, hehpihna a nei Pa, i kisapna khempeuh ah a hong huh Pasian” (2 Kor. 1:3) cih i phawkkul hi. Vantung aa om i Pa pen hehpihna kicing nei-in, a kammalte tawh hong damsak-a, thamalhna le cidamna hong pia takpi hi. W.E. Vine in paraklesis ii a khiatna a gen ciang Greek kammal hi-a “Hehnem” cih khiatna nei-in, ama’ lamah va naih ding sapna hi, ci hi. Hehnepna le thapiakna pen i Lai Siangtho sungah i muhzel thu hi-a, Topa Pasian in Ama’ lamah i va sungtum ding hong sam ahihna kimu thei hi.
 

    Topa in Ama’ itna khut tawh eite hong kawi-a, eite in zong “Amah in kote’ haksatna khempeuhah hong huh hi” (tg.4) ci-in midangte a huhsawn ding kipanta ni. – David McCasland

Topa, lungdam ung ei. Nangmah in ka lungkhamna le lunghimawhna khempeuh nong thuakpih hi. Kote tawh nong omkhawm a, hong hehnem-in, lam nong pi hi. Midangte zong kote nong hehpih bangin kote in zong ka huh zawh nading tha hong guan in.

Midangte a hehnem sawn thei dingin Pasian in eite hong hehnem masa hi.

TUNGLAM PAN PILNA

Nilai ni

TUNGLAM PAN PILNA

Simding:
1 Samuel 24:1-10


Tung lam pan hong pai pilna pen siangtho-a, kilemna piangsak hi.
– James 3:17

Kumtawn Lai Siangtho:
Job 3-4
Sawltak 7:44-60

Kiera Wilmot in a sangkah lai-in a muhkhiat thute  a genkhia thei hileh,  mat tampipi ngah ding hi. A kamsiatna tawh amah pen sepkhialhna hangin sang pan kihawlkhia hi. Lai sinna vai tawh kisai muhkhiatna khat lah ding nei ahih mani, a lawmte in a pualam ah lahna neih dingin hanthawn uh hi. Amah thukim lo hi. Thawl sungah chemical teng a gawm ciangin, nasia takin hong puakkham a, tua khan sungah buaina lianpi hong piang hi.

    Thuciam Lui sungah a lawmte’ hanthotna angah David thu i lungngai nuam hi. Saul tawh kigal neihna hangin bu kawikawi hi (1 Sam. 24). A kithuahpihte in ama khut sungah Saul nuntakna baih takin a kipiakna a muh ciangin, thah ding hanthawn hi (tg. 4,10). David in Saul that lum leh, David pen kumpi suak thei ding ci-in ngaihsun uh hi. Ahi zongin David in “Pasian’ sathau nilhsa mipa” (tg. 6) tungah khutlum nga nuamlo hi.

    Nuntakna ah zong a hih huai, a piang ding a kilawm tampi zong i tuakkha theizel hi. Ahi zongin leitung zia leh kha zia pen kilamdang mahmah hi (1 Kor. 2:6-7). Tunglam pana hong pai pilna pen, “siangtho-in, kilemna piangsak a, itna tawh kidim” (James 3:17) ci hi. Midangte in a ngeina tawh thuhkik ding hong gen laitak, eite in i Topa’ lungsim tawh midangte i kaizawl ding hi. – Jennifer Benson Schuldt

Nang deih bang Topa, Nang deih bangbang!
Nangmah beel seek pa, Kei tungman bang
Nangma deih bangin, kei hong bawl in;
Tanglo, mang dingin, Nang kong ngak hi. – Pollard


Tunglam pan pilna a ngah mi peuhmah mipil taktak ahi hi.

DAMTAKIN

May 25
Nipi Ni 


DAMTAKIN

SIMDING:
Mark 6:30-36

Sehnel gamdaihna lamah va pai-in, va tawlnga ni.__Mark 6:31

KUMTAWN LAI SIANGTHO:
1 Khang Tangthu 25-27
Johan 9:1-23

A sawt nailo hunlai-in pumpi thanemna ka thuakkha niloh hi. Ka veilam liang le khut pen hong na mahmah a, ka khutme, khutpeek dong hong lawh-in, nisim-in tua bekbek ka buaipih den hi. Siavuante kiang ka pai ciang khutcin tunga natna namte hi, hong ci hi. Tuate zawhna ding zatang le zatuite hong pia-a, Nipi tampi sung bang neekzom den ding hi, hong ci lailai hi.

    Tua natna hangin, ka hun-geelzia zong tampi ka kheel kik hi. Zingsang tuungin ihmut pak ding hong kisam a, nitak lamin zong khat vei ihmut pak ding hong kul hi. Tua ciang bekin ka thadim thei pan ding hi. Ka damsiang mateng, kei pen damdam beka gamtaang ding ka hi hi.

    Jesuh in ama’ sawltakte kuankhia ding a sawl ciangin, amaute zong lawplua uh ahih manin nuamtakin tawlngak ding le an nuamtakin neek hit-hiat ding mangngilh uh hi. Tua ahih ciangin hong tunkik uh ciang, Jesuh in “Hong pai unla, gamdaihna mun khat ah vapai-in, va tawlnga ni” (Mark 6:31) ci-in paipih hi.

    Tawlngak ding i kisam teka, tua bang hi keileh, i pumpi tawlin, i lungsim zong tawllua ding hi. I sepzawh mahmah ding khat pen zong gimluatna in bangmah semzo lo dingin hong koih thei hi. Topa’n nang kiangah, “hong pai in... tawlnga pak ni” ci-in hong sam kha hiam? Amah tawh tomkha sung bek tawlngak khopna a kisap hun om hi. – Dennis Fisher

Buaina tawh dim leitung pan kong paikhia a,
Leitung nuntak vangik, haksatna, le lunggimna teng
A hoih, anuam, tawlngakna tawh kidimna mun
Jesuh tawh maitang kingat-in kong tukhawm thei hi. – Brandt

Tawllua-a na puuk ma-in, tawlngak ding le thungetna hun lak ding phawk gige in.